Paul Lütkemann, znany również pod różnymi wariantami swojego nazwiska, takimi jak Luetkemann, Littkemann oraz Lütgemann, to postać, którą warto bliżej poznać. Urodził się około 1555 roku w Kołobrzegu, a zmarł pomiędzy 1611 a 1616 rokiem we Frankfurcie nad Odrą.
Był niemieckim kompozytorem oraz utalentowanym instrumentalistą, żyjącym w czasach wczesnego baroku.
Życiorys
Paul Lütkemann, utalentowany muzyk, rozpoczął swoją edukację w 1578 roku na Uniwersytecie Viadrina, który znajduje się we Frankfurcie nad Odrą. Jego kariera nabrała tempa w 1587 roku, kiedy to został powołany do pracy jako muzyk miejski w Wismarze. Równo rok później, w 1588, przeniósł się do Szczecina. Tam jego obowiązki obejmowały muzykowanie w renomowanych kościołach, takich jak św. Jakuba oraz św. Mikołaja, a także granie hejnałów, co czyniło jego działalność niezwykle istotną dla lokalnej kultury muzycznej.
Około roku 1606 Lütkemann zdecydował się na powrót do Frankfurtu, gdzie kontynuował swoją karierę muzyczną, pełniąc funkcję analogiczną do tej, którą miał w Szczecinie. Najnowsze informacje o jego osobie pochodzą z 1611 roku, jednakże w 1613 roku miasto doświadczyło poważnej epidemii dżumy. Niestety, z powodu braku źródeł, nie jest jasne, czy Lütkemann przeżył ten trudny czas. Warto zauważyć, że w 1616 roku wydano zbiory jego dzieł, które zostały określone jako pośmiertne, co podkreśla jego znaczenie w świecie muzyki po jego śmierci.
Twórczość
Paul Lütkemann był kompozytorem, który tworzył zarówno muzykę wokalną, jak i instrumentalną, znacząco wpływając na rozwój sztuki muzycznej swojego czasu. W Szczecinie, jeszcze za jego życia, ukazały się dwie kolekcje jego utworów:
- pierwsza z nich to zbiór pieśni w języku niemieckim oraz łacińskim, obejmujący fantazje i inne kompozycje, wydana w 1597 roku,
- druga to zbiór zatytułowany Motetae aliquot…, który zawierał 6-głosowy motet Patria rara tibi lucent iam lumnia, a także 5-głosowe pieśni i utwór instrumentalny z roku 1605.
Wiele jego kompozycji zostało zamieszczonych w pośmiertnym zbiorze, który ukazał się w Frankfurcie nad Odrą w 1616 roku, wydanym przez oficynę Friedricha Hartmanna. Zbiór ten obejmował różnorodne pieśni kościelne, przygotowane na 4, 5 i 6 głosów, z myślą o wszystkich niedzielach oraz świętach roku liturgicznego. Obok tego Lütkemann komponował liczne drobne utwory o charakterze okazjonalnym, co wynikało z jego stałego zatrudnienia.
Bez wątpienia, najważniejszym osiągnięciem Lütkemanna są jego fantazje chorałowe, które znalazły się w zbiorze z 1597 roku. Utwory te stanowią rzadki (jak na tamte czasy) przykład instrumentalnego przetworzenia melodii chorałowych, a także popularnych pieśni. Kompozycje przeznaczone na instrumenty smyczkowe, głównie 5-głosowe, cechują się zaawansowaną imitacyjną polifonią, w niektórych przypadkach prezentując nowatorskie rozwiązania formalne oraz elastyczne podejście do źródłowej melodii, która często bywała dekorowana, rytmicznie przetwarzana, lub wzbogacana krótkimi wstawkami. Fragmenty melodii mogły również pojawiać się w różnych głosach. Najsłynniejszym z tych utworów jest fantazja na temat pieśni Innsbruck, ich muß dich lassen autorstwa Heinricha Isaaca.
Dyskografia
Paul Lütkemann jest uznawany za istotną postać w świecie muzyki, a jego dorobek artystyczny obejmuje wiele znaczących nagrań. Wśród nich znajduje się imponująca dyskografia, która zasługuje na szczegółowe omówienie.
Jednym z ważniejszych albumów w dorobku artysty jest płyta, która powstała przy współpracy z zespołem Musica Antiqua Köln. Jest to wydawnictwo zatytułowane Musica Baltica, w którym artysta zaprezentował kompozycje takie jak:
- 1. Choralfantasie a 5 „Innsbruck, ich muß dich lassen”,
- 2. Fantasia a 5.
Płyta ta jest wydana przez Archiv Produktion pod numerem katalogowym 459 619-2.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Hanna Ścisłowska | Artur Steranko | Maja Hyży | Natalia Krakowiak | Jan Pogány | Marek Drewnowski | Lesław Matecki | Christoph Bernhard | Agnieszka Rylik | Michał Łangowski | Katarzyna SzaulińskaOceń: Paul Lütkemann