Kamienny Szaniec w Kołobrzegu

---

Historia

Kamienny Szaniec w Kołobrzegu to obiekt o bogatej historii, który zbudowano między latami 1832 a 1836, w miejscu, gdzie miały miejsce jedne z najcięższych i najbardziej krwawych bitew w czasie wojen napoleońskich, konkretnie między obrońcami Twierdzy Kołobrzeg a 1 Pułkiem Piechoty Legii Poznańskiej w 1807 roku.

Jego główną funkcją była ochrona granic twierdzy oraz portu, w tym eliminowanie zagrożeń ze strony okrętów. Szaniec graniczył z Fortem Wilczym, który obecnie funkcjonuje jako amfiteatr, a razem z nim tworzył system wschodnich umocnień Kołobrzegu. Wejście do szańca znajdowało się z zachodniej strony, co zapewniało strategiczny dostęp do jego wnętrza.

Bastion charakteryzował się formą redanu, a jego budowa obejmowała dwa wały ziemne z kazamatami oraz fosa od północnej i wschodniej strony. Na linii brzegowej morza zabezpieczony był solidnym wałem stworzonym z głazów. W 1887 roku teren wokół tego obiektu fortecznego rozpoczęto przekształcać w miejsce rekreacyjne na potrzeby uzdrowiska. Wówczas zasypano część fosy, posadzono drzewa, a wewnątrz zbudowano ogród restauracyjny, natomiast na wale od strony morza powstała oszklona weranda z tarasem, w której zorganizowano kawiarnię.

To właśnie tutaj, w tym atrakcyjnym miejscu, gromadziło się wielu kuracjuszy oraz miłośników spacerów, a szaniec stał się jednym z najmodniejszych punktów w Kołobrzegu. Niestety, w 1945 roku obiekt ponownie zyskał militarne znaczenie, a podczas bitwy o Kołobrzeg doznał znacznych zniszczeń. W latach 1950-1951 stał się częścią systemu obrony wybrzeża.

Pomimo dokonania wpisu szańca do rejestru zabytków 2 sierpnia 1967 roku, obiekt ten nadal był narażony na dalszą dewastację. W 1972 roku władze wojewódzkie złożyły wniosek do Ministerstwa Kultury i Sztuki o wykreślenie szańca z rejestru, co jednak nie zostało zrealizowane. Mimo protestów oraz braku wcześniejszych konsultacji na poziomie naukowym, zburzono także kamienny falochron znajdujący się od strony morza, co wpłynęło negatywnie na zachowanie tej bezcennej historycznej struktury.

Współczesność

Po zniszczeniu oraz usunięciu kamiennego falochronu, problem erozji brzegu morskiego oraz znikania plaży stał się jeszcze bardziej intensywny. Dlatego pod koniec lat 80. XX wieku podjęto decyzję o konieczności wzmocnienia terenu, co zaowocowało zastosowaniem wodoszczelnej ścianki Larsena. Niestety, prace te okazały się nieskuteczne i nie przyniosły oczekiwanych rezultatów.

W ciągu ostatnich kilkunastu lat wokół Kamiennego Szańca prowadzone są wzmożone działania mające na celu zabezpieczenie brzegu przed dalszą erozją. W odpowiedzi na te wyzwania, pojawiły się także pomysły na rekonstrukcję kamiennego falochronu, co może wpłynąć na poprawę sytuacji.

Ruiny szańca znalazły nowe życie w 1995 roku, kiedy to zdecydowano się je przekształcić w punkt gastronomiczny oraz dyskotekę, co stanowi ciekawy przykład na adaptację historycznych struktury w nowoczesnym kontekście.

---

Oceń: Kamienny Szaniec w Kołobrzegu

---